گاه نوشت ها

۱ مطلب در آذر ۱۳۹۵ ثبت شده است

   عمده عکس های ارائه شده در آژانس های عکاسی تحت عنوان عکاسی مستند ( و خبری )، امروزه به غایت تحت تأثیر گفتمان های رسانه ای هستند و در واقع به جای بازنمود واقعیت یا به قولی دیگر ایجاد واقعیت، مؤید واقعیتی هستند که توسط رسانه های جمعی و به اقتضای گفتمان مسلط منتشر می شود. عکاسی مستند به این شکل از ساحت هنری فاصله گرفته و از میدان تولید مستقل هنری خارج و به میدان تولید رسانه ای وارد شده اند. قالب اسناتدارد سازی شده عکاسی مستند امروزه خود مبیین همین امر است؛ توضیحات عکس و مجموعه ( کپشن و استیتمنت ) و ترتیب گزینش عکس ها همگی با توجه به اقتضائات صنعت رسانه قاعده مند شده اند. این وضعیت امکان مواجهه شهودی و آزادی تأویل را تا حد زیادی از مخاطب سلب می کند و آن را به امکان رمزگشایی و کشف معنای مشخص و هدفمند نهفته در عکس توسط مخاطب تقلیل می دهد. این امر نشانگر سلطه گفتمان رسانه و به عبارت کلی تر، گفتمان صنعت فرهنگ بر حوزه عکاسی مستند است. این سلطه تا حدی است که مجموعه عکس های مستندی که در پی گسست از این فواعد هستند را به حاشیه سوق می دهد و در واقع امکانات ارائه آن ها توسط رسانه های جمعی به شدت محدود می کند.


   پی نوشت: 

   نوشته بالا در پی نفی تلاش های تمامی عکاسان مستند در بازتاب وافعیت معاصر فارغ از روایت رسمی رسانه ای نیست. عکاسان مستند بسیاری ( حتی در میان عکسانی که عضو آزانس های شناخته شده عکاسی مستند هستند )، آگاهانه یا ناخودآگاه، اقدامات زیادی در شکستن قواعد مسلط رسانه ای حاکم بر این حوزه انجام داده اند. اما آن چه روشن است، سیطره صنعت رسانه بر فضای عکاسی است.

  • بهزاد سلطان محمدى